Okres ochronny przed emeryturą to istotny element prawa pracy w Polsce, który pozwala pracownikom spokojnie pracować w ostatnich latach przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Osoby w w tym wieku mogłoby mieć bowiem problem z odnalezieniem się na rynku, gdzie pracodawcy poszukują zwykle przede wszystkim młodych, szybko uczących się pracowników. Czy jest okres ochronny przed emeryturą? Od kiedy okres ochronny przed emeryturą?
Okres ochronny przed emeryturą po nowemu
Ochrona przedemerytalna to specjalne przepisy prawa pracy, które chronią pracowników zbliżających się do wieku emerytalnego przed nieuzasadnionym zwolnieniem. Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.
Chociaż ochrona przedemerytalna chroni pracowników przed wypowiedzeniem umowy o pracę, nie oznacza to, że umowa nie może zostać rozwiązana. Istnieją okoliczności, w których pracodawca może legalnie rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem objętym ochroną przedemerytalną.
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę w drodze porozumienia stron. Jest to sytuacja, w której obie strony – pracodawca i pracownik – decydują się na zakończenie stosunku pracy. W takim przypadku, pracownik musi wyrazić zgodę na zakończenie umowy.
Zgodnie z art. 53 Kodeksu pracy, pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż określone w przepisach okresy. Prawo to przysługuje pracodawcy także, wówczas gdy pracownik znajduje się w wieku przedemerytalnym.
Umowa o pracę może zostać rozwiązana, jeżeli pracownik dopuści sięciężkiego naruszenia swoich obowiązków pracowniczych. Takie naruszenie musi być na tyle poważne, że dalsze utrzymanie stosunku pracy byłoby niemożliwe. Przykłady takich naruszeń mogą obejmować kradzież na miejscu pracy, celowe uszkodzenie mienia pracodawcy, czy też niewykonywanie obowiązków służbowych.
Okres ochronny dla pracownika przed emeryturą zgodnie z prawem uniemożliwia również obniżenie pensji.
Ile wynosi okres ochronny przed emeryturą?
Według Kodeksu pracy, ochrona przedemerytalna zaczyna obowiązywać 4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Aktualnie, dla kobiet ten wiek wynosi 60 lat, a dla mężczyzn – 65 lat.
Sprawdź: Chroń swoje przyszłe fundusze.Ile dolicza się do emerytury za wychowanie dwójki dzieci?
Jak wyliczyć okres ochronny przed emeryturą? Kalkulator
Należy najpierw obliczyć datę osiągnięcia wieku emerytalnego, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 w przypadku mężczyzn. Okres ochronny przed emeryturą zaczyna się na 4 lata przed tym wiekiem.
Zobacz: Sanatorium dla emeryta za darmo? To możliwe! Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z oferty?
Okres ochronny przed emeryturą a zwolnienie lekarskie
Rozwiązanie umowy z pracownikiem, który przebywa na zwolnieniu, jeśli jest on chroniony okresem przedemerytalnym. Zabezpieczenia to nie obejmuje jednak sytuacji pracownika, który cierpi na długotrwałą chorobę. Tym samym, pracodawca ma prawo zakończyć stosunek pracy z pracownikiem, nie przestrzegając okresu wypowiedzenia, jeśli ten z powodu choroby był nieobecny w pracy:
- przez okres przekraczający trzy miesiące – gdy czas zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy nie przekraczał sześciu miesięcy,
- przez czas dłuższy niż suma okresów otrzymywania wynagrodzenia i zasiłku oraz korzystania ze świadczeń rehabilitacyjnych przez pierwsze trzy miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy przez co najmniej sześć miesięcy lub jeśli niemożność wykonywania pracy była spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zakaźną.
Sprawdź: Ile komornik może zabrać z emerytury lub renty 2023? Kwota zależy od rodzaju zadłużenia
Okres ochronny przed emeryturą a umowa na czas określony
Mimo trwania okresu ochronnego, umowa na czas określony rozwiąże się z upływem czasu, na który została zawarta. Okres ochronny, mimo iż ma na celu zabezpieczenie praw pracownika, nie ma wpływu na zakończenie umowy. Pracodawca nie ma natomiast obowiązku przedłużania takiej umowy.
Zobacz: Emerytura po mężu 2023. Komu przysługuje i czy zawsze się opłaca?
Okres ochronny nauczyciela przed emeryturą
Okres ochronny przed emeryturą w oświacie dotyczy wyłącznie nauczycieli zatrudnionych na mocy umowy o pracę. Nauczycieli, którzy są zatrudniani na podstawie mianowania, nie obowiązują przepisy zawarte w Kodeksie pracy, jeśli chodzi o zakończenie stosunku pracy. Przyczyny, dla których można zakończyć stosunek pracy z nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania, są w pełni zdefiniowane w Karcie Nauczyciela. Według orzeczenia Sądu Najwyższego, ochrona przedemerytalna nie dotyczy nauczycieli zatrudnionych na zasadzie mianowania..
Okres ochronny przed emeryturą a likwidacja stanowiska pracy
Likwidacja miejsca zatrudnienia nie może służyć jako podstawa do zakończenia kontraktu z pracownikiem tuż przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Można zmienić jedynie warunki zatrudnienia i wynagrodzenia takiego pracownika. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ogłoszona jest upadłość lub likwidacja firmy, co unieważnia ochronę pracowników przedemerytalnych i umożliwia zakończenie kontraktu z pracownikami tuż przed ich przejściem na emeryturę.
Sprawdź: Legitymacja emeryta-rencisty daje sporo korzyści. Jakie kroki należy podjąć, aby ją wyrobić?
Najczęstsze pytania o okres ochronny pracownika przed emeryturą
Okres ochronny przed emeryturą ile lat?
Okres ochronny w pracy przed emeryturą obowiązuje na 4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Jaki jest okres ochronny przed emeryturą?
4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego (dla kobiet jest to 60 lat, a dla mężczyzn 65).
Ile trwa okres ochronny przed emeryturą?
4 lata.
Od jakiego wieku jest okres ochronny przed emeryturą?
W przypadku kobiet – od 56. roku życia, a w przypadku mężczyzn – od 61. roku życia.
Kiedy zaczyna się okres ochronny przed emeryturą?
Na 4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego.